Η Ελλάδα λόγω της γεωγραφικής της θέσης και της γεωλογικής δομής διαθέτει μεγάλο αριθμό μεταλλικών πηγών. Φυσικές αναβλύσεις θερμού και ψυχρού μεταλλικού νερού δίπλα σε λίμνες και ποτάμια, σε ορεινούς όγκους, σε ακρογιαλιές και σε πεδινές εκτάσεις, μαρτυρούν ένα πλούσιο υδάτινο ιαματικό δυναμικό σε διαφορετικά περιβάλλοντα του ελληνικού γεωγραφικού χώρου.
Πολλές από τις πηγές αυτές διαχρονικά συνδέθηκαν με την τέχνη, την παράδοση, τους μύθους και τις δοξασίες. Η χρήση του νερού αυτού στην υπηρεσία της ανθρώπινης σωματικής και ψυχικής υγείας αποτελεί γεγονός αναμφισβήτητο και πανάρχαιο.
Για την προστασία – αξιοποίηση των Ιαματικών Φυσικών Πόρων (ΙΦΠ) και την εκμετάλλευση αυτών από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τον εκσυγχρονισμό και γενικά τη βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας των Λουτροπόλεων της χώρας, ιδρύεται το 1983 ο Σύνδεσμος Δήμων (και Κοινοτήτων) Ιαματικών Πηγών Ελλάδας (ΣΔΙΠΕ) με μέλητους-τότε-δήμους: Θεσσαλονίκης, Αλεξανδρούπολης, Λαγκαδά, Νιγρίτας, Λουτρών Αιδηψού, Ζαχάρως, Καμένων Βούρλων, Υπάτης και τις-τότε-κοινότητες Σουρωτής, Νέας Απολλωνίας , Αγκίστρου, Ξινού Νερού, Τρύφου, Αδάμαντα Μήλου, Λουτρών Υπάτης και Πλατυστόμου.
Η χρονική διάρκεια ορίζεται δεκαετής και προσωρινή έδρα τα Καμένα Βούρλα.
Από το καλοκαίρι του 1985 έδρα του ΣΔΙΠΕ είναι η Θεσσαλονίκη.
Το 1989 ο ΣΔΙΠΕ θεωρείται «αναπτυξιακός για την εκπόνηση και εκτέλεση προγραμμάτων αναπτυξιακού περιεχομένου».
Το 1992, προκειμένου να παράσχει άρτια τεχνική και επιστημονική υποστήριξη στα μέλη του, ιδρύει την Ελληνική Θερμαλιστική Εταιρεία (ΕΘΕ) Α.Ε. – σήμερα Αναπτυξιακή Ελληνική Θερμαλιστική Εταιρεία (Αν.ΕΘ) Α.Ε.
Το 1993 παρατείνεται η διάρκειά του κατά πενήντα έτη και διευρύνονται οι σκοποί του οι οποίοι έχουν ως εξής:
- Ανάπτυξη και διάδοση του θερμαλισμού και των εφαρμογών του
- Δημιουργία Κέντρων Θερμαλιστικών Σπουδών για την κατάρτιση των νέων στην Υδροθεραπεία-Κλιματοθεραπεία-Πηλοθεραπεία
- Προώθηση της επιστημονικής έρευνας για την προστασία-αξιοποίηση και διαχείριση των γεωθερμικών πόρων της χώρας καθώς και σύγχρονου νομοθετικού πλαισίου για τα ως άνω
- Παροχή επιστημονικής και νομικής κάλυψης σε θέματα θερμαλισμού και γεωθερμίας στα μέλη του ΣΔΙΠΕ
- Διοργάνωση ημερίδων ανάπτυξης και συνδιασκέψεων για τον θερμαλισμό και συνεργασία με διεθνείς και εθνικούς οργανισμούς με ανάλογους σκοπούς
- Προώθηση και προβολή των στόχων του ΣΔΙΠΕ και του Ιαματικού Τουρισμού με την έκδοση φυλλαδίων, εντύπων, βιβλίων κ.λπ.
- Δημιουργία παραρτημάτων θερμαλισμού στις περιφέρειες της χώρας.
Το 1995, συμμετέχει στην ίδρυση του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Λουτροπόλεων (EuropeanSpasAssociation-ESPA), με έδρα τις Βρυξέλλες, κατέχοντας την β΄ Αντιπροεδρία του ESPA.
Σταθμοί στην ιστορία του ΣΔΙΠΕ υπήρξαν:
– Η εκπαίδευση εκατοντάδων επιστημόνων, διαφόρων ειδικοτήτων, στον τομέα της αξιοποίησης των Θερμομεταλλικών Νερών, μέσα από τα επιδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα(ΕΚΤ, ΣΠΑ, FEDER , ADAPTκ.α.) εκπονώντας έτσι αναπτυξιακά και ερευνητικά προγράμματα για τα μέλη του, που σκοπό είχαν την κατάθεση μελετών για την αξιοποίηση των ιαματικών πηγών και της γεωθερμίας των Θ.Ν. σε ξηραντήρια, θερμοκήπια, θέρμανση κτηρίων, ιχθυοκαλλιέργειες, δέσμευση του CO2, στην εμφιάλωση των Φυσικών Μεταλλικών Νερών κ.λπ..
-Το «1ο Διεθνές Συνέδριο για τα Θερμομεταλλικά Νερά και την Ανάπτυξη των Λουτροπόλεων» (Θεσσαλονίκη, 20-23/10/1985),
-Το «2ο Συνέδριο για τα Θερμομεταλλικά Νερά» (Θεσσαλονίκη, 7-9/10/1988).
(σημειώνεται ότι τα ΠΡΑΚΤΙΚΑ των δύο συνεδρίων, ακόμη αποτελούν σημαντική πηγή για τις εργασίες φοιτητών των ΑΕΙ και ΤΕΙ αλλά και όσων ασχολούνται με την περιβαλλοντική εκπαίδευση).
– Η «Παγκόσμια Συνδιάσκεψη για τον Ελληνικό Ιαματικό Τουρισμό» στο Λουτράκι Κορινθίας και στα Καμένα Βούρλα, 26-29/6/1991.
-Το «1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Υδροθεραπείας» σε συνεργασία με το Τ.Ε.Ι. Λαμίας, τον Μάιο του 1998 στη Λαμία.
– Η ημερίδα με θέμα: «Ιαματικός Τουρισμός, για μια Νέα Στρατηγική Ανάπτυξης» σε συνεργασία με την ΚΕΔΕ και την ΠΕΤΑ, στις 25 Σεπτεμβρίου 2013 στην Αθήνα.
– Οι ημερίδες ανάπτυξης που συνδιοργανώθηκαν με μέλη του ΣΔΙΠΕ και την Ε.Θ.Ε. Α.Ε. όπως στη Μυτιλήνη, την Αλεξανδρούπολη, τη Λαμία, την Πρέβεζα κ.α.
Σημαντική επιπλέον θεωρείται η συμβολή του ΣΔΙΠΕ στην επεξεργασία του σχεδίου νόμου για τον Θερμαλισμό και τον Ιαματικό Τουρισμό, καθώς και η συμμετοχή του στο Εθνικό Συμβούλιο Τουρισμού.
Από τις διάφορες εκδόσεις του ΣΔΙΠΕ ο «ΟΔΗΓΟΣ ΤΩΝ ΙΑΜΑΤΙΚΩΝ ΠΗΓΩΝ» παραμένει περιζήτητος και επειδή κατά γενική ομολογία έχει μοναδική αξία, ο ΣΔΙΠΕ προβαίνει από το 1995 σε συνεχείς και βελτιωμένες επανεκδόσεις του, αποστέλλοντάς τον ΔΩΡΕΑΝ στους χιλιάδες ενδιαφερόμενους από όλη την ελληνική επικράτεια, την Κύπρο και τον απόδημο ελληνισμό.
Από το 2006 και την ψήφιση του Ν. 3498/2006 «ανάπτυξη του Ιαματικού Τουρισμού και Λοιπές Διατάξεις»,
ο ΣΔΙΠΕ εντάσσει στο ετήσιο Τεχνικό του Πρόγραμμα όλες εκείνες τις μελέτες που ορίζει ο νόμος για την «αναγνώριση» των Φυσικών Πόρων των δήμων-μελών του ως «Ιαματικών» και εκπονεί και παραδίδει ΔΩΡΕΑΝ στους δήμους-μέλη του τις Υδρογεωλογικές μελέτες ενώ για τις Υγειονομικές εκθέσεις συνεργάζεται με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
Συμμετέχει με εκπρόσωπό του στην Επιτροπή Προστασίας Ιαματικών Φυσικών Πόρων ΕΠΙΦΠ) του Υπουργείου Τουρισμού η οποία γνωμοδοτεί για τις «αναγνωρίσεις».
Σήμερα με τον ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ ο Σύνδεσμος Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας(ΣΔΙΠΕ) αριθμεί 53 Δήμους – Μέλη, από 11 διοικητικές περιφέρειες της χώρας, ενώ δήμοι των περιφερειών Ιονίων Νήσων και Κρήτης είναι υποψήφια μέλη. Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΔΙΠΕ απαρτίζεται από τους 74 αντιπροσώπους των 53 δήμων-μελών του που εκλέγονται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 246 του Ν. 3463/2006 (ΔΚΚ) στην αρχή κάθε αυτοδιοικητικής θητείας και συνεδριάζει 3 φορές το χρόνο.
Ο ΣΔΙΠΕ είναι τεχνικός σύμβουλος της ΚΕΔΕ για τα Θερμομεταλλικά Νερά και συμμετέχει στις αρμόδιες Επιτροπές της, συνομιλεί απευθείας με τα συναρμόδια υπουργεία Εσωτερικών, Τουρισμού, Υγείας και Ανάπτυξης για όλα τα θέματα που άπτονται των Ιαματικών Φυσικών Πόρων.
Τα μέλη του ΣΔΙΠΕ μπορούν να συμβουλεύονται και να χρησιμοποιούν τα επιστημονικά αποτελέσματα της Ιατρικής αλλά και της Νομικής Ομάδας που συνεδριάζουν μαζί με το Διοικητικό Συμβούλιο.
Στη διάθεση των δήμων-μελών είναι βέβαια και τα αποτελέσματα των στατιστικών ερευνών των επιστημόνων με τους οποίους συνεργάζεται ο ΣΔΙΠΕ και αφορούν στην ποιότητα, την ποσότητα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του πελατολογίου των Ιαματικών Πηγών κάθε περιοχής, αλλά και όλης της χώρας προκειμένου το οποιοδήποτε επενδυτικό σχέδιο-οικονομοτεχνική μελέτη καταρτίζεται από τους δήμους-μέλη του να είναι επιτυχημένο.
Σημαντικές προσπάθειες έχουν γίνει και προγραμματίζονται για τα επόμενα χρόνια να γίνουν στο τομέα της επικοινωνίας των Δήμων-Μελών για την προώθηση του Ιαματικού Τουρισμού τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Συμμετοχή σε Διεθνείς Εκθέσεις, Συνέδρια, Forum, Ευρωπαϊκά Δίκτυα καθώς και εμπεριστατωμένες εκδόσεις είναι σε εξέλιξη.
Τέλος, τονίζεται ότι ο ΣΔΙΠΕ είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος αυτοδιοικητικός σύνδεσμος-ένωση της χώρας μετά την ΚΕΔΕ και με την παρουσία και το έργο του όλα αυτά τα χρόνια, αλλά κυρίως, με το αναπτυξιακό του πρόγραμμα για τα επόμενα, αποδεικνύει στην πράξη τις τεράστιες δυνατότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Διαβάστε τα σχετικά ΦΕΚ:
- ΦΕΚ 755/28 Δεκεμβρίου 1983 (Σύσταση του Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας) :
- ΦΕΚ 265/13 Απριλίου 1994 (Παράταση διάρκειας και διεύρυνση του σκοπού του Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας) :