«IΤ SPATOURISM – ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΝΟΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΑΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩΝ ΤΠΕ»
Ιαματικός Τουρισμός
Τα ιαματικά λουτρά αποτελούν μέρος του εθνικού πλούτου της χώρας, ενώ οι θεραπευτικές του ιδιότητες ήταν γνωστές, ήδη από τους αρχαιοτάτους χρόνους. Ο Τουρισμός υγείας ή θεραπευτικός Τουρισμός όπως ονομαζόταν παλαιότερα, εξελίσσεται σε μια από τις βασικότερες μορφές τουρισμού. Θεωρείται μια εναλλακτική μορφή τουρισμού κατά τη διάρκεια του οποίου οι τουρίστες συμμετέχουν σε προγράμματα υγείας ή σε προγράμματα που σχετίζονται με την υγεία. Τα προγράμματα υγείας είναι δηλαδή προγράμματα διατήρησης, πρόληψης, θεραπείας, αναρτώσης και αποκατάστασης της υγείας με σύγχρονες ιατρικές μεθόδους και με φυσικές μεθόδους και προγράμματα που σχετίζονται και επηρεάζουν την υγεία όπως προγράμματα υγιεινής διαβίωσης, υγιεινής διατροφής, ενεργητικής άθλησης, ψυχικής ισορροπίας, ομορφιάς, αδυνατίσματος, κοινωνικής επανένταξης, κλπ. Δεν αφορά πλέον μόνο άτομα που έχουν κάποιο πρόβλημα υγείας, συνήθως μεγαλύτερης ηλικίας, και επιθυμούν να συνδυάσουν τις διακοπές τους με σχετική θεραπεία αλλά και άτομα υγιή για τα οποία η πρόληψη, η σωστή διατροφή και η άσκηση είναι τρόπος ζωής και στις διακοπές τους θέλουν μια ανάλογη αναζωογονητική εμπειρία.
Ο Τουρισμός Υγείας, ο οποίος συνεχώς εξελίσσεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, περιλαμβάνει όλες τις υπηρεσίες που έχουν σχέση με την υγεία, όπως τον ιατρικό έλεγχο, την ειδική διαιτητική, τη θεραπεία με βιταμίνες, τις βοτανοθεραπείες, τη γυμναστική, τις ειδικές θεραπείες, όπως αντικαπνιστική, θεραπεία κατά του άγχους, ψυχοθεραπεία, κινησιοθεραπεία, χαλάρωση, εκμάθηση ύπνου, έρευνα της σωστής γραμμής του σώματος, αισθητική κλπ.
Επίσης, ο τουρισμός υγείας περιλαμβάνει τα εξής δύο βασικά τμήματα:
- Το τμήμα της θεραπείας, που έχει ως βάση ιατρικές μεθόδους στα πλαίσια μιας θεραπευτικής προληπτικής διάστασης της υγείας, όπως ο θερμαλισμός, και η κλιματοθεραπεία. Οι θεραπευτικές μέθοδοι βασίζονται στη χρήση των ουσιών όπως εξέρχονται από τη γη, τη θάλασσα και τον αέρα.
- Το τμήμα που αποσκοπεί στην επανάκτηση της καλής φυσικής κατάστασης του οργανισμού και γενικά στην αναζωογόνηση και συντήρηση της σωματικής και ψυχικής κατάστασης του ατόμου. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει περισσότερο η έννοια διακοπές και υγεία παρά η έννοια θεραπεία του σώματος.
Η παρακολούθηση γίνεται είτε με ιατρικές μεθόδους, είτε με μεθόδους παράλληλες του ιατρικού επαγγέλματος όπως στην περίπτωση της θαλασσοθεραπείας, της φυτοθεραπείας, της αισθητικής, του αδυνατίσματος, της διαιτητικής.
Ο Iαματικός Τουρισμός τώρα, θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια του τουρισμού υγείας. Απευθύνεται σε συγκεκριμένη κατηγορία τουριστών και παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι διάσπαρτη από τέτοιου είδους πηγές, πολύ πρόσφατα έγιναν τα πρώτα δειλά βήματα τουριστικής αξιοποίησης και χρήσης τους ως μέσου προσέλκυσης αλλοδαπού τουρισμού.
Οφέλη από τον Εκσυγχρονισμό του Ιαματικού Τουρισμού
Τα οφέλη για τις κατά τόπου κοινωνίες, είναι πολλαπλά μακροπρόθεσμα, όπως αναφορικά:
- Εισροή περισσότερου συναλλάγματος εφόσον θα έχουμε τουρισμό μακράς παραμονής.
- Νέες θέσεις απασχόλησης με την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω της ανάπτυξης των ιαματικών πηγών αλλά και λόγω κατασκευής αρχικής υποδομής όπως είναι η υποδομή υγείας και αθλητικών εγκαταστάσεων (νοσοκομείων, γηπέδων κλπ.),
- Ζήτηση για ανάπτυξη υπηρεσιών αγοράς ( τράπεζες, καταστήματα, εστιατόρια κλπ.).
- Ζήτηση αγαθών για περισσότερους μήνες το χρόνο και εξομάλυνση της εποχικότητας των τουριστικών δραστηριοτήτων κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών – φορολογικά και άλλα έσοδα για τις τοπικές αρχές.
- Βελτίωση των υπηρεσιών στον τομέα μεταφορών (αεροδρόμια, οδικές συνδέσεις κλπ.)
- Ζήτηση για εγκαταστάσεις και ειδική υποδομή (ιατρική) υψηλού επιπέδου για τον εξοπλισμό των υδροθεραπευτηρίων και των ιατρικών μονάδων.
Δεν θα πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι πριν από κάθε είδους ανάπτυξη για την αξιοποίηση των ιαματικών πηγών χρειάζεται να ληφθούν μέτρα για την προστασία του τοπίου και την εξασφάλιση της ποιότητας του περιβάλλοντος γιατί οι περισσότερες ιαματικές πηγές ευρίσκονται σε περιοχές όπου συνδυάζεται βουνό με θάλασσα κάτω από εξαιρετικές κλιματολογικές συνθήκες.
Επομένως, συμπερασματικά θα λέγαμε για τις ελληνικές λουτροπόλεις ότι ο σημερινός προορισμός τους που είναι κυρίως μόνο για θεραπευτικούς σκοπούς θα έπρεπε να επεκταθεί. Πρωταρχικός σκοπός είναι να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που προσφέρουν, ώστε να διευρυνθεί το πεδίο των δραστηριοτήτων τους και να αποτελέσουν κέντρα έλξης τουριστών όλων των ηλικιών για τους περισσότερους μήνες του χρόνου. Οι περισσότερες πηγές συνδυάζουν βουνό, θάλασσα, και θερμό κλίμα. Αυτό αποτελεί ιδανικό προνόμιο με πολλά περιθώρια αξιοποίησης και ανάδειξης τους σε αξιόλογα τουριστικά κέντρα υγείας για τουρισμό μακράς παραμονής για όλες τις ηλικίες.
Αντικείμενο του Έργου
Το έργο “IT SPA TOURISM” το οποίο έχει κατατεθεί και έτυχε θετικής αξιολόγησης από τη ΚΤΓ του Interreg Ελλάδα – Βουλγαρία 2007 – 2013 σχεδιάστηκε στη βάση εγκατάστασης καινοτόμων τεχνολογιών e-health και e-tourism στους συμμετέχοντες εταίρους με στόχο την παραγωγή προστιθέμενης αξίας τόσο στις τοπικές κοινωνίες όσο ,διαμέσου της ακτινοβολίας του έργου, και στους μελλοντικούς χρήστες των Ιαματικών εγκαταστάσεων. Με το παρόν έργο δεν επιχειρείται μόνο η δημιουργία ενός δικτύου ιαματικών πηγών στις οποίες θα εγκαθίσταται το καινοτόμο σύστημα e-health αλλά και η λειτουργία σε μόνιμη βάση δομών αλληλεπίδρασης, αλληλο-τροφοδότησης στοιχείων και συνεχούς προσέλκυσης νέων χρηστών.
Το έργο αφορά στην εγκατάσταση και λειτουργία καινοτόμων τεχνολογιών πληροφόρησης με σκοπό τη βελτίωση του παρεχόμενου τουριστικού προϊόντος των ιαματικών πηγών, την αύξηση του ανταγωνιστικού τους πλεονεκτήματος έναντι των άλλων μορφών τουρισμού, την προώθηση των ιαματικών πηγών στις περιοχές των συνόρων και την δημιουργία κοινών τουριστικών πακέτων. Ειδικότερα, στοχεύει στην ανάπτυξης μίας Κεντρικής Διαδικτυακής Πύλης που θα περιλαμβάνει τις δραστηριότητες του Συνδέσμου και διαφημιστικό περιεχόμενο, ενώ θα αναπτυχθεί και μία κεντρική πλατφόρμα για την πρόσβαση στο σύνολο των συστημάτων και υποσυστημάτων, η οποία θα συμβάλει στην αναβάθμιση της εξυπηρέτησης των πελατών, στη μορφή συνδυασμένων ολοκληρωμένων υπηρεσιών e-tourism.
Η ιδιαιτερότητα του έργου έγκειται στο ότι βασίζεται σε ένα ενιαίο, ομογενοποιημένο περιβάλλον, σε καινοτόμες λειτουργίες και ηλεκτρονικές υπηρεσίες για διάφορες ομάδες-στόχους. Το προτεινόμενο έργο θα έχει ως στόχο την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος για τον ιαματικό τουρισμό και για τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής υγείας (e-health) σχεδιασμένο για να καλύψει όλους τους επιμέρους στόχους και για να παρέχει απτά και μετρήσιμα αποτελέσματα.
Δράσεις του αποτελούν:
- Η δημιουργίας μίας διαδραστικής Διαδικτυακής Πύλης (Υποσύστημα στατικών και δυναμικών περιοχών, Πλοήγηση, Υποσύστημα διαδραστικών υπηρεσιών, Υποσύστημα Πιστοποίησης των χρηστών για όλες τις εφαρμογές του έργου),
- Η δημιουργία ενός συστήματος Ηλεκτρονικού Τουρισμού (e-Tourism), με υποσύστηματα Διαχείρισης Τουριστικών Υπηρεσιών, on-line κρατήσεων, Διαχείρισης του Spa Centre, και υποσυστήματος για την ενοικίαση ειδικού εξοπλισμού από τους επισκέπτες,
- Η δημιουργία ενός συστήματος Άμεσης Πληροφόρησης, με σκοπό την ενημέρωση των επισκεπτών των ιαματικών πηγών, σε καίρια σημεία της περιοχής, μέσω του Δικτύου,
- Η δημιουργία συστήματος ηλεκτρονικής Υγείας (Σύστημα e-Health / Υποσύστημα της Κεντρικής Πλατφόρμας Υγείας, Υποσύστημα περιφερειακών σημείων – περίπτερα e-Health, υποσύστημα διαχείρισης των χρηστών – συσκευών),
- Η ανάπτυξη και η εφαρμογή ολοκληρωμένων τουριστικών πακέτων , μέσω ενδεικτικά της δημιουργία κοινών προορισμών και της δημιουργία ειδικής κάρτας διαμονής για τους προορισμούς του δικτύου,
- Η περαιτέρω ανάπτυξη δράσεων για την προώθηση του έργου. Η υλοποίηση ιδίως του συστήματος e-Health επιδιώκει επί της ουσίας ένα βήμα προς την κατεύθυνση της μετατροπής ενός τουριστικού κέντρου spa σε τουριστικό κέντρο υγείας, το οποίο θα είναι σε θέση να εξυπηρετεί ομάδες και να προσφέρει ολοκληρωμένες υπηρεσίες όλο το χρόνο.
Στόχοι του έργου
Ειδικοί στόχοι του έργου αποτελούν:
- Η αύξηση του αριθμού των αναφορών, των εκτιμήσεις και της ανασκόπησης (customer reviews) αναφορικά με τη διαμονή, τα ταξίδια στους χώρους του προγράμματος και των συμμετεχόντων Ιαματικών πηγών ώστε να καταστεί ο χώρος του προγράμματος θέλγητρο προσέλκυσης των ατόμων που οργανώνουν τα ταξίδια τους on-line, καθώς και να προσελκύσει τουρίστες από το εξωτερικό,
- Η καταγραφή, η κατάταξη και η σύνθεση σημαντικών πληροφοριών και η δημιουργία ενός κεντρικού σημείου πρόσβασης σε αυτές τις πληροφορίες,
- Η βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των ενδιαφερομένων – τουρίστες, επιχειρήσεις – στο δίκτυο των Πηγών στην περιοχή των συνόρων και η δημιουργία ενός σύγχρονου καναλιού επικοινωνίας,
- Η βελτίωση των συνθηκών εξυπηρέτησης ειδικών κοινωνικών ομάδων, όπως τα άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ) και οι ηλικιωμένοι,
- Η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου τουριστικού πακέτου,
- Η ανάπτυξη και προώθηση της προβολής του δικτύου των συμμετεχόντων ιαματικών πηγών,
- Η ανάπτυξη περιβαλλοντικής, επιχειρηματικής και κοινωνικής ευαισθητοποίησης σε θέματα του Ιαματικού τουρισμού,
- Η αύξηση της απασχόλησης στις ιαματικές πηγές (για τον χειρισμό του προτεινόμενου εξοπλισμού και των εφαρμογών), καθώς και στην ευρύτερη περιοχή (εφόσον η προβολή θα αυξήσει τους επισκέπτες). Ειδικότερα, με το προτεινόμενο Δίκτυο, το πρόγραμμα στοχεύει στη μείωση της εποχικότητας των τουριστών (σύμφωνα με τις καταγεγραμμένες διεθνής πρακτικές και μελέτες / αναλύσεις που είναι σχετικές με αυτό τον τομέα.)
Συνοπτικά-Απολογισμός Έργου
Κατά τη διάρκεια του έργου πραγματοποιήθηκαν:
- Κατασκευή διαδικτυακής πύλης για το Σύνδεσμο Ιαματικών Πηγών
- Κατασκευή συστήματος e-healthγια την μέτρηση ιατρικών δεδομένων
- Κατασκευή συστήματος e-Tourismπου αφορά κρατήσεις δωματίων μέσω του ιστοτόπου
- Κατασκευή e-marketplace για την είσοδο καταστημάτων της περιοχής με σκοπό την προώθησή τους
- Κατασκευή συστήματος κρατήσεων και διαχείρισης ξενοδοχείων από τους ίδιους τους ξενοδόχους
- Συλλογή πληροφοριών από ξενοδοχεία της περιοχής
- Συλλογή πληροφοριών για εισαγωγή στον ιστότοπο
- Στήσιμο Serverπου φιλοξενεί τον ιστότοπο
- Μελέτη χώρου και τοποθέτησης για καλύτερη λειτουργία του προγράμματος
- Δημιουργία σεναρίων δράσης
- Παράδοση εξοπλισμού στις πηγές και στο Σύνδεσμο
- Εγκατάσταση ικριωμάτων στα σημεία διέλευσης των επισκεπτών, στις τέσσερις προτεινόμενες πηγές , καθώς και στο Σύνδεσμο Ιαματικών Πηγών
- Εγκατάσταση προγραμμάτων e-Tourismκαι e-Healthστον εξοπλισμό
- Σεμινάρια επιμόρφωσης για τους υπεύθυνους χρήσης του συστήματος